Deze pagina is een vertaling van een artikel gepubliceerd in "Le Journal des Femmes" in februari 2019 (in het Frans)
Vertaald op 13 februari 2019

Lipoedeem: definitie, symptomen, diagnose en behandelingen

Veel vrouwen hebben last van lipoedeem. Jij misschien ook ... zonder het te weten. Gekenmerkt door een specifieke verdeling van vetcellen die een peervorm geven aan het lichaam, is dit syndroom nog steeds slecht begrepen, wat het moeilijk maakt om het te screenen en te behandelen.

Lipoedeem: een syndroom, geen ziekte

Lipoedeem is een syndroom, geen ziekte. Het wordt gekenmerkt door verschillende klinische symptomen, zoals een niet-harmonieuze verdeling van vetcellen, een kwetsbaarheid van de haarvaten die gemakkelijk kleine bloeduitstortingen veroorzaakt wanneer de persoon zich stoot, een abnormale flexibiliteit van de gewrichten van de knie en enkels of ellebogen, en een oppervlakkige veneuze insufficiëntie met gemakkelijk spataderen en striae, vooral dicht bij de gewrichten.

Het onderscheid met obesitas. Bij zwaarlijvige mensen beïnvloedt de verdeling van het vet het hele lichaam. "In het geval van lipoedeem,bij het begin van de aandoening, richten de vetmassa's zich symmetrisch op de heupen, de binnenkant van de dijen en de billen," zegt Dr. Jean-Paul Belgrado, onderzoeker en lymfoloog. Bovendien wordt het vet van lipoedeem afgebroken in tegenstelling tot obesitas waar het wordt samengeperst.

Hoe weet je of je lipoedeem hebt?

"Vrouwen die er last van hebben, bemerken een verandering in de contour van hun benen in de loop van de jaren, te beginnen bij de heupen", legt de onderzoeker uit.

• In de adolescentie zijn de vetophopingen ter hoogte van de heupen en dijen geleidelijk relatief groter dan gemiddelde meisjes van dezelfde leeftijd. Deze vrouwen hebben een slanke romp en een relatief onontwikkelde borst."
   
• Op ongeveer 18 jaar, bij het starten van de eerste anticonceptiepil, krijgen de vetophopingen ter hoogte van de dijen meer en meer volume.
   
• Op 30-jarige leeftijd dalen deze afzettingen naar de knieën en het been. Het gewatteerde aspect van de huid van de dijen is kenmerkend. De enkels en polsen blijven gevrijwaard. De voeten zijn niet erg groot in vergelijking met het gemiddelde.
   
• Van 30 tot 40 jaar vordert het vet van de dijen naar de benen, waardoor de enkels vrij dun blijven en de voeten intact blijven. Het achterste aspect van de bovenarmen begint eveneens dezelfde tekens te vertonen.
   
• Tussen 40 en 50 jaar oud: tekenen van lymfoedeem verschijnen (zwelling veroorzaakt door het vertragen of blokkeren van de circulatie van de lymfe).

Andere tekenen duiken op: een kleine alopecia en lichte schildklieraandoeningen.

Welke tests kunnen worden gebruikt om lipoedeem te diagnosticeren?

"Het klinisch onderzoek naar karakteristieke tekens is de eerstelijnsregel", zegt dr. Belgrado. Er is verder geen onderzoek of test om met zekerheid lipoedeem te bevestigen. Bovendien: "als de persoon te zwaar is, is het soms moeilijk om onderscheid te maken tussen obesitas of lipoedeem gemaskeerd door obesitas," zegt de onderzoeker.

Kenmerken: Vrouwen die geen specifiek vet zoals op de heupen, dijen, billen en benen kunnen verliezen, ondanks intense fysieke activiteit en / of een gecontroleerd dieet. "Sommige zeer gemotiveerde patiënten volgen drastische diëten en veel lichaamsbeweging, met als resultaat dat de vetophopingen die achterblijven in de getroffen gebieden zelfs nog meer in het oog springen in vergelijking met de romp, borsten en armen die soms erg dun worden."

Wat zijn de oorzaken van lipoedeem?

Ze zijn nog niet duidelijk vastgesteld maar lijken multifactorieel. "Er is een hormonale implicatie, maar ook van collageen * en familiale bepalingen zijn daarom genetisch, merkt de onderzoeker op, maar op dit moment proberen we een maximum aan informatie te verzamelen om de fenomenen rondom het lipoedeem zo snel mogelijk te kunnen begrijpen en verklaren . "

* collageen omringt vetcellen, het lijkt zijn mechanische rol niet volledig te spelen in gevallen van lipoedeem.

Behandelingen: compressie, liposuctie, sport ...

Onbegrepen wetenschappers, lipoedeem is moeilijk te behandelen. "De wapens bestaan, maar zijn nog steeds te zwak" getuigen van de twee experts. De beschikbare therapeutische mogelijkheden zijn meer of minder effectief, afhankelijk van het stadium van evolutie van lipoedeem en de verwachtingen van de patiënt.

Chirurgie, niet definitief of onschadelijk

Chirurgie lijkt voor veel vrouwen met lipoedeem de definitieve oplossing. Maar "als liposuctie (of liposculptuur) niet gecombineerd wordt met gespecialiseerde fysiotherapie en een gecontroleerd dieet, komen vetafzettingen uiteindelijk terug", zegt Dr. Liesbeth Vandermeeren, plastisch chirurg. Wat betreft de maagomleiding (maagverkleining) die door sommige chirurgen wordt voorgesteld, "is het vaak teleurstellend bij patiënten die lijden aan lipoedeem, omdat vet overal verdwijnt behalve op" vervloekte "plaatsen. Bovendien is een operatie niet onschadelijk. "De liposuctiecanules, hoewel zeer geavanceerd in de afgelopen jaren, kunnen verschillende lymfatische verzamelaars bij elke operatie verwonden", zegt de chirurg. Als de patiënt een onderliggend gebied van lymfatische insufficiëntie heeft, kan een echte secundaire lymfoedeem plaatsmaken voor vetafzettingen een paar jaar na liposuctie.

Vermijd risico's: "Het is essentieel dat patiënten chirurgen raadplegen die een zeer ruime ervaring hebben met deze klinische situaties en dat interventies zich richten tot de heupen, billen, de buitenste dijen maar de binnenkant van de dijen, knie, onderbeen en binnenenkel vermijden, daar waar de meeste belangrijke lymfecollectoren passeren. "

De "Jeansthérapie"

Een strak zittende niet-elastische jeans is een goede zaak als je lipoedeem hebt, tenminste voor je dijen en heupen: "Vrouwen die er last van hebben, hebben een lymfatisch systeem dat niet erg goed werkt, compressie zal afwisselende druk creëren tijdens het lopen en bevordert het transport van vloeistoffen die stagneren tussen vetafzettingen in het lymfestelsel. "

De compressiekousen

Klasse 2 of 3 compressiekousen die op maat zijn gemaakt voor elke vrouw afzonderlijk, moeten door een arts worden voorgeschreven.

Schuimverband

"We gebruiken verbanden die mousse van 2 cm dik combineren met zeer lage elasticiteit om een semi-rigide cilinder rond de lidmaat te creëren." De patiënt is uitgerust met deze verbanden om lichaamsbeweging te verrichten op loopbanden zoals in de sportschool.

Eten

Het is raadzaam om het gebruik van pro-inflammatoire voedingsmiddelen, zoals suikers, te beperken wanneer ze lijden aan lipoedeem. Het zout moet ook worden verminderd omdat "het lijkt betrokken te zijn bij dit syndroom", betoogt dr. Belgrado.

De sport

"Het is niet omdat lipoedeem resistent is tegen fysieke activiteit, maar je het als excuus moet gebruiken om het niet te doen," zeggen de twee specialisten, "maar fysieke activiteit voorkomt gewichtstoename, en dit laatste verergert het lipoedeem. " Een van de beste sporten is wateraerobics, vooral als deze gebeurt in neopreenpakken (zoals die te vinden zijn op de afdeling badkleding).

Psychologische follow-up

Vrouwen met lipoedeem lijden psychologisch aan dit syndroom dat hun lichaam vervormt ondanks al hun pogingen om het fenomeen te stoppen. "Het is essentieel om naar hen te luisteren, ze te respecteren en niet alleen te laten, en het is belangrijk dat ze worden geholpen door professionals zoals psychologen."

Dank aan Dr. Jean-Paul Belgrado en Dr. Liesbeth Vandermeeren van de Lymphology Research Unit in Brussel.

Aurélie Blaize
Hoofd van de afdeling Gezondheid van "Le Journal des Femmes"